We hebben wat besteld voor Black Friday en de komende feestdagen. Een paar jaar geleden hadden we nog de mogelijkheid om bij het online winkelen een uitbetalingsformulier mee te sturen als we later wilden betalen. We kiezen nu meestal voor Klarna of Riverty (voorheen AfterPay) als we niet meteen willen klikken. Maar dat is niet altijd een verstandige keuze.
De meeste Nederlanders betalen direct als ze kleding, boeken of elektronica online kopen. Volgens onderzoek van belangenorganisatie Thuiswinkel.org wordt 70% van de online aankopen betaald met iDEAL.
Achteraf betalen (ook bekend als “nu kopen, later betalen”) is in opkomst. Dit jaar heeft 18% van de consumenten minstens één keer via Klarna betaald, vergeleken met 12% in 2019.
Achteraf betalen is niet altijd risicoloos, vindt Joyce Donat van de Consumentenbond. “Natuurlijk, als je weet dat je het uiteindelijk kunt betalen, is dat prima,” zei ze. “Maar we zien in andere Europese landen wel dat mensen, vooral jongeren, op krediet beginnen te leven. Ze hebben niet altijd door dat betalen via Klarna of Riverty eigenlijk een lening is.”
Ook Sabine Samsom, financieel coach bij haar firma Finance Queen, waarschuwt voor de keerzijde van achteraf betalen. “Je moet eerlijk naar jezelf kijken. Als je die rekening uitstelt omdat je hem niet kunt betalen, is dat riskant”, zei ze.
Het is gemakkelijk om in financiële problemen te komen als u krap bij kas zit en rekeningen uit uw online winkel toevoegt die u misschien bent vergeten.
Sabine Samsom, financieel coach
“Het gaat een tijdje door tot je met tegenslagen te maken krijgt. Mensen gaan er vaak van uit dat de toekomst rooskleuriger is dan het heden, waarbij ze vergeten dat er van alles mis kan gaan. Er komt bijvoorbeeld altijd wel een moment dat je auto kapot gaat, of als je hebt plotseling geen geld meer, voeg dan die rekeningen van online winkels toe die je misschien bent vergeten, en je kunt gemakkelijk in financiële problemen komen.
Een ander nadeel is volgens Samsom dat mensen die ervoor kiezen om meerdere online bestellingen achteraf te betalen, het overzicht kunnen verliezen. “Natuurlijk zou je rond Black Friday in de verleiding kunnen komen om voor die optie te kiezen. Je hebt misschien je salaris niet ontvangen, maar nu wel, dus je bent te laat met betalen. Dan vergeet je misschien hoeveel je daadwerkelijk hebt uitgegeven, denk je je bent rijker dan andere mensen die je bent, ‘zei ze.
Dat is niet noodzakelijk een slechte zaak, op voorwaarde dat je genoeg geld hebt om de rekeningen daadwerkelijk te betalen. Klarna speelt hier nu op in. De betaalservice heeft een functie om jezelf een budget te geven voor de lopende maand, zodat je tijdens het online shoppen niet alle teugels loslaat.
Zorg er in ieder geval voor dat u op tijd betaalt, anders krijgt u extra kosten. Ongeveer 20% van de gebruikers onder de 65 jaar heeft te maken met aanmaningskosten, zo maakte de AFM deze week bekend. Boetes voor te late betalingen zijn gemiddeld 15 euro.
Ervan uitgaande dat u iets bestelt bij een malafide online winkel en vooraf betaalt, verliest u geld.
Joyce Donat, Consumentenbond
Deze aanbieders zijn niet aangesloten bij de Stichting Krediet Register Bureau (BKR) en zijn niet verplicht inkomenscontroles uit te voeren. Er is dus een “reëel risico op ‘schuldopbouw'”, constateert de AFM. Door de huidige economische ontwikkelingen maakt de AFM zich meer zorgen over het risico op wanbetaling.
Achteraf betalen heeft ook voordelen
Toch kan het volgens de Consumentenbond in sommige gevallen verstandig zijn om te kiezen voor een betaalmethode als Klarna of Riverty. “Stel dat je iets hebt besteld bij een malafide online winkel en er vooraf voor hebt betaald, dan ben je geld kwijtgeraakt”, zei Donat. “Er kan natuurlijk een probleem zijn. Je bestelling komt niet aan of is beschadigd. Dan wordt het een gedoe om je geld terug te krijgen.”
Kies je voor Klarna of Riverty, dan kun je via deze bedrijven je account opschorten als er iets misgaat. Let op: u moet nog steeds contact opnemen met de online winkel om het zelf af te handelen.
Wie een online bestelling niet wil voorfinancieren vanwege de mogelijkheid van veel retouren, heeft ook de mogelijkheid om met creditcard te betalen.
Samsom: “Het voordeel hiervan is dat je een extra beveiligingslaag krijgt voor je aankopen. En dat je je rekeningen mogelijk automatisch betaalt via automatische incasso, waardoor de kans kleiner wordt dat je te laat betaalt en extra in rekening wordt gebracht.”
